Hava, esmâ-yı ilâhîden "İsm-i Hû"ya işâret eder. Hava her yerdedir ama biz onu farketmeyiz. Hattâ nefes alıp verişimiz de çoğu zaman bilinçsizcedir. Cenâb-ı Hakk da her yere hâzır ve nâzırdır, her şeyi kuşatmışdır ama biz O'nu görmeyiz. İnsanın nefes alıp verirken çıkardığı ses, "Hû" sesidir. Yani insan, farkında olmadan, ömrü boyunca, her gün yirmi dört saat Hakk'ı zikreder. Üstelik zikrettiği isim, nefes alıp verirken kullandığı havanın işâret ettiği "İsm-i Hû"dur ki diğer bütün esmâ-yı ilâhî bu ismin içindedir.
Su, "وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ" âyet-i kerîmesiyle de beyân olunduğu üzere mebde-i hayâtdır. Susuz hayat olmaz. Her ne ki canlıdır, suya ihtiyâcı vardır. İnsanın hayâtı da suya bağlıdır. Suda tecellî eden esmâ, "İsm-i Hayy"dır. Hayy, diri demekdir. İnsan da diri kalabilmek için, "İsm-i Hayy"ın mazharı olan suya muhtâcdır. Su içen kişi, farkında olmadan Hakk'ı zikretmiş olur zîrâ içtiği su, "Hayy" isminin tecessüm etmiş hâlidir. Zâten insanın sık sık susamasının bir hikmeti de, Allah'ı sık sık hatırlaması, O'nu zikretmesi ve O'na şükretmesi içindir.
Gıda, esmâ-yı ilâhîden "Kayyûm" isminin mazharıdır. Zîrâ insanı ayakda tutan şey gıdadır. Gıda alamayan insan yaşayamaz, gıdasını eksik alan kişi sağlıklı ve zinde olamaz. İnsanın doğduğu andan öldüğü ana kadar devamlı beslenme ihtiyâcı içinde olması, her gün iki üç defa yemek yemek mecbûriyyetinde olması da, insanın ancak Cenâb-ı Hakk'ın "Kayyûm" ismi ile ayakda durabileceğini gösterir.
Sûre-i Tâhâ'daki "وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِۜ" âyet-i kerîmesinde bu hususlara latîf bir işâret vardır.
Künh-i Zât-i kudsine yok ibtidâ vü intihâ
Kâhir-i cümle mezâhirdir sıfât-ı akdesin
Devr-i imkân mihveridir mihr-i esmâ-yı ulâ
Cümle eşyâ sûret-i bahr-i müsemmâ serteser
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder