Tarîk-i mevleviyye ricâlinden ve Mesnevî-i Şerîf şârihlerinden büyük mürşid İsmâil Ankaravî Hazretleri, bu risâlesini ehl-i tarîke mahsûs semâ' ve mûsıkînin câiz olduğunu göstermek için yazmışdır. Eser bir giriş ve üç bâbdan müteşekkildir. Giriş kısmında eserin maksadı açıklanmış, birinci kısımda raks ve devrân, ikinci kısımda semâ' ve zikr-i cehri, üçüncü kısımda ise def ve çalgı meselesi ele alınmışdır.
Müellif, eserini ne maksadla yazdığını şöyle îzâh ediyor :
Bizim karındaşlarımızdan bazısı vaktâki tarîkatımıza tâ'in ve erkânımıza münkir olanlardan bazısını gördüler, öyle erkânımız ki, ol şeyhimizin erkânıdır ve sultân-ı mürşidimizin tarîkidir, öyle sultân ki bizim ve 'ârifînin ve vâsılînin ve 'âşıkînin mevlâsı, efendisidir, Allahu Te'âlâ kademlerimizi onun tarîk-i metîninde sâbit eylesin, ol tâ'in ve münkir olanları ihvânımız gördüklerinde, bu fakîrden iltimâs ve taleb eylediler ki ol münkirîne cevâb-ı kâfî ile cevâb verelim ve onlara beyân-ı kâfî ile beyân kılalım. Ve bu münkirler üzere kelâm-ı Resûl'den ve ekâvîl-i 'ulemâ-i fühûlden hüccet ibrâz eyleyelim. Zîrâ bu münkirler zu’m eylediler ki tahkîkan bu tarîk, bid'at ve dalâl ola ve bu tarîkin sâlikleri mübtedi' ve ehl-i vebâl ola. Biz Allah'a sığınırız ehl-i kemâle sû-i zann eylemeden. Ve bu münkirler bilmediler ki, tahkîkan bu tarîk, tarîk-i kadîm ve sırât-ı müstakîmdir.
İsmâil Ankaravî Hazretleri, mûsıkîye ve semâ'a şiddetle karşı çıkan bir zümreye karşı müdafaanâme kabîlinden kaleme aldığı bu risâleyi Şeyhülislâm Yahyâ Efendi riyâsetindeki hey'ete takdîm etmiş ve eser devrin meşâyihi tarafından çok beğenilmiş, takdîrle karşılanmışdır.
Bu risâle yazma nüshalar hâlinde çoğaltıldığı gibi sonradan müellifin meşhûr eseri Minhâcü'l-Fukarâ'nın sonuna eklenerek de yayınlanmışdır. Bu risâlenin orijinal metni, uzun bir izâhı ile berâber, Marife dergisinin 2007 yılındaki Mevlânâ Özel Sayısında Sâfi Arpaguş tarafından yayınlanmışdır. "Hüccetü’s-Semâ’ XVII. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Mûsikî, Semâ’ ve Devran Hakkındaki Dînî Tartışmalar ve İsmâil Ankaravî’nin semâ’ müdâfaası" başlıklı bu makâle, çok şükür ki erişime açıkdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder